Nurhan Ör (Han Halı Ltd. Şti.)

Metrekarede ortalama 25 milyonun üzerine ulaşılan ve birçok yerinde 53-55 düğüm bulunduğu 50 x 50 sıklığındaki Hereke Halısı ile Guiness Rekorlar Kitabı’na girmekle kalmayıp, her yerde ülkemizi tanıtarak, ülkemizden söz ettiren Han Halı’dan Erhan Ör ile bu başarılarını ve Hereke Halısını konuştuk.

ÖNCELİKLİ OLARAK SİZİ VE FİRMANIZITANIYABİLİR MİYİZ? ERHAN ÖR KİMDİR?

1970’te Hereke’de doğdum ve diyebilirim ki mesleğimle henüz doğumda tanıştım. Büyük büyük dedemiz Veyis Ağa 1843’te Hereke’de kurulan Hereke Fabrika-i Hümayun-un’da dokuma şefi olarak görev almış ve soyadı kanunuyla da birçok kişinin mesleğiyle ilgili aldığı gibi "Ör" soyadını ailemize tahsis etmiştir. Bu benim mesleğimin adeta doğumdan tayini anlamına geliyordu. Daha Galatasaray Lisesi’nde öğrenciyken dahi Cumartesi günleri Hereke’nin meşhur halı pazarını asla kaçırmazdım. Çocukluğumdan itibaren hep halı sanatının içinde büyüdüm, keza halı hakkında ve özellikle Hereke Halısı hakkında çok bilgim vardır, hatta oturup kendim de dokurum. Çalışmalarımız sayısız makale, gazete haberi ve televizyon programları aracılığıyla duyulmuştur. Hereke marka değerini yaşatmaya oldukça katkıda bulunduğumuzu söyleyebilirim. Dünyada birçok siyasetçi, iş adamı ve sanatçının beğenisini kazanmış ve tutkusu haline gelen Hereke halısının üretimine potansiyelli olarak devam eden tek firma Han Halı’dır. Bütün bu olumsuzluklara rağmen Han Halı, ürün gamını geliştirmiştir ve tezgâh adedini çoğaltmaya çalışmaktadır.

"KİŞİYE ÖZEL SERTİFİKA" UYGULAMASIHAKKINDA BİZİ BİLGİLENDİREBİLİR MİSİNİZ?

Bu uygulama nasıl bir sistem oluşturmaktadır? Hereke Halıcılar Derneği 2001 yılında bölge milletvekillerimiz, bürokratlarımız ile sanatseverlerin de katkılarıyla şahsen benim ve özellikle burada yâd etmek istiyorum, yakın zamanda hakkın rahmetine kavuşan kadim dostum, Körfez Ticaret Odası Kurucu Başkanı Sayın Cemalettin Fidancı’nın gayretleri sonucu kurulmuştur. Halen başkanlığını sürdürdüğüm dernek bünyesinde binlerce Hereke halısını kayıt ederek sertifikalandırdık ve birçok kişinin gönül rahatlığıyla alışveriş yapmasını sağladık. Ambalaj ve diğer unsurlarla yapmış olduğumuz eşsiz eserlere önce kendimiz değer vermeyi öğrendik.

HEREKE HALISI’NDAN BAHSEDECEK OLURSAK, BİZİ BU KONUDA BİLGİLENDİRİR MİSİNİZ? RENK VE DESEN ÇALIŞMALARINIZDA HANGİ HUSUSLARA DİKKAT ETMEKTESİNİZ?

Hereke halısı Fabrika-i Hümayunun’un 1843’te kuruluşundan itibaren çeşitli evreler geçirmiştir. Başlangıçta Topkapı Sarayı’na dokunan seccadeler Türk-İslam sentezini en ince şekilde gözler önüne sererken, Dolmabahçe Sarayı için tasarlanan halılar saray mimarlarının iç dekorasyon için yaptığı Avrupa-i çizimlerle uyum içinde tasarlanmıştır. Cumhuriyet yıllarında fabrikanın Sümerbank’a devriyle daha standart halılar üretilir olmuş, desen kompozisyonları daha ziyade çiçekli ve renklerde lacivert-kırmızının hâkimiyeti görülmüştür. Dış piyasadan gelen talepler ve turizm sektörünün canlanmasıyla özellikle ipek halılarda her zevke hitap eden çeşitli desen ve renkte üretim yoğun bir şekilde yapılmıştır.

Bütün bu evreler Hereke halısına zenginlik katmış ve başka hiçbir halıda görülmeyen on binlerce desen ve renk varyantına kavuşturmuştur. Ben iç mimarlık eğitimi alırken mekânlarda görsel dengelemenin önemini daha iyi kavradım ve çalışmalarımı bunun üzerine yoğunlaştırdım. Her bir Hereke Halısı koleksiyon değeri taşıyan ve kendi başına değerlendirilmesi gereken bir eserdir. Ancak kullanıcının konforu ve kullanırken haz alması da çok önemlidir. Burada anahtar kelime "uyum"dur. Uyum tekdüzelik anlamına gelmemeli, zıtlıkta ve kontrastlarda da uyum aranmalıdır. Desen çizimlerimde ve renk seçimlerimde her zaman örnek mekânları ve muhtemel kumaş seçimlerini düşünerek hareket ediyorum. Han Halı olarak uluslararası alandaödülleriniz bulunmaktadır.

AYNI KIZ BAŞLAR, AYNI KIZ BİTİRİR

Hereke halısının dünyada girmediği saray ve hükümet binası kalmadığını belirten Ör, bu halıyı diğer halılardan ayırt eden farklılıkları bakın nasıl anlatıyor: “Her yönüyle farklıdır. Bir kere; çift düğüm adı verilen özel bir Türk düğümüyle dokunur. Bu nedenle çok sağlamdır, bir felaket başına gelmediği müddetçe ilk günkü güzelliğini korur. Elden ele farklılık göstereceğinden, halıya başlayan dokuyucu kızımızca işlenir, biter. Kesimi başka hiçbir halıda rastlanmayan inanılmaz bir koyu-açık ipek ışıltısına ve muhteşem bir ipeksi temasa neden olur. Halıdan hiç anlamayan biri, gözü kapalı olarak ve yalnızca dokunarak Hereke halısını diğerlerinden ayırt edebilir. Dünya eksperleri tarafından, hiç şüphesiz, tüm zamanların en kaliteli halıları olarak nitelendirilir. Öyle ki halı meraklıları sahip oldukları koleksiyonun zenginliğini dile getirmek için ellerindeki Hereke miktarını ölçüt olarak kullanırlar.

YAPTIĞINIZ MALIN ARKASINDA DURACAKSINIZ! YURT İÇİNE VE DE YURT DIŞINA SATIŞLARINIZ OLMAKTADIR. BU ALANA YÖNELİKHEDEFLERİNİZLE YATIRIMLARINIZ NE YÖNDEDİR?

Kısa vadede yurtiçi mağazalarımızı artırmayı ve akabinde orta vadede de yurt dışında prestijli adreslerde mağazalar açmayı hedefliyoruz. Halı seçiminde kaliteyi öncelikli düşünen sanatseverlere hitap eden bir marka olma yolunda ilerliyoruz. Son olarak siz neler eklemek istersiniz? Halı sadece yer döşemesi değil, hayatımızı, yaşam biçimimizi gösteren önemli bir araçtır. Adeta kartvizitimizdir. Kullanıcılara tavsiyem; halı seçimi yaparken zevklerine ile kültürlerine uygun, her zaman keyifle kullanabilecekleri ve birlikte yaşlanabilecekleri bir halı seçmeleridir. Biz üreticilere ise naçizane tavsiyemse Türk Halısını hak ettiği yere oturtmak için daha özverili çalışmak ve sabırlı olmaktır.